PGS.TS. Nguyễn Duy Thuần giải đáp thắc mắc bạn đọc về cây cỏ Xạ Hương trong điều trị viêm đường hô hấp ở trẻ nhỏ

Đăng lúc 10:09 28-09-2015

Sau khi bài “Cỏ Xạ Hương- “thần dược” trong điều trị viêm đường hô hấp ở trẻ em” được đăng tải, chúng tôi nhận được nhiều câu hỏi của bạn đọc về công dụng cũng như cách sử dụng cỏ Xạ Hương. Để giúp quý độc giả hiểu rõ hơn về thảo dược này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với PGS.TS. Nguyễn Duy Thuần, Phó Giám đốc Học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam, Viện trưởng Viện nghiên cứu Y dược cổ truyền Tuệ Tĩnh.

1. Xin PGS cho biết tác dụng của cây cỏ Xạ Hương (Thyme) trong điều trị viêm đường hô hấp.

Cỏ Xạ Hương có tên khoa học là Thymus vulgaris, được xếp vào họ Hoa Môi, cây mọc ở nhiều nước châu Âu như Đức, Anh, Pháp và nhiều nhất là vùng Địa Trung Hải. Từ nhiều thế kỷ trước, cỏ Xạ Hương đã được sử dụng rộng rãi để chữa các bệnh đường hô hấp như viêm phế quản và viêm phổi trẻ em. Cỏ Xạ Hương được chứng minh là có tính kháng khuẩn và kháng virus mạnh. Chính vì vậy mà người Ai Cập cổ tôn sùng cỏ Xạ Hương như một liệu pháp thần thánh và sử dụng để chăm sóc giấc ngủ ngàn thu cho các Pharaon.

Cỏ Xạ Hương

Ngoài tính kháng khuẩn và virus, cỏ Xạ Hương còn có khả năng kháng viêm, giảm sưng phù, giảm tiết dịch và giãn phế quản. Điều này giải thích cho hiệu quả cao của việc sử dụng xạ hương trong điều trị các bệnh đường hô hấp như ho hay viêm phế quản. Thêm nữa, cỏ Xạ Hương hoàn toàn không có độc tính nên thường được dùng cho trẻ em. Năm 1997, trong một nghiên cứu được tiến hành bởi Dentinox, 154 trẻ với độ tuổi từ 2 tháng tới 14 tuổi bị viêm phế quản cấp được điều trị hàng ngày với 30ml dịch chiết cỏ xạ hương trong thời gian từ 7 tới 14 ngày (trung bình 7.9 ngày). Kết quả nghiên cứu chỉ ra triệu chứng viêm phế quản được cải thiện rõ rệt trên 93% bệnh nhân.
Tại Đức, rất nhiều công trình khoa học đã chứng minh rằng dịch chiết cỏ Xạ Hương có tác dụng giảm triệu chứng của bệnh viêm phế quản như đờm, ho, khò khè, khó thở. Căn cứ vào hiệu quả và tính an toàn, cỏ Xạ Hương đã được Hội đồng cố vấn khoa học dược phẩm Đức phê duyệt sử dụng trong các trường hợp viêm phế quản.

2. Xin PGS cho biết ngoài tác dụng chữa viêm đường hô hấp nói chung và viêm phế quản nói riêng thì cỏ Xạ Hương còn có tác dụng nào khác?

Một số thành phần trong cỏ Xạ Hương còn có tác dụng chống oxy hóa và tăng cường miễn dịch. Chính vì vậy mà nhiều người già sử dụng loại thảo dược này như là một liệu pháp chống lão hóa, tăng cường sức đề kháng và kéo dài tuổi thọ.

3. Xin PGS cho biết hoạt chất nào của cây có tác dụng chính trong việc điều trị viêm đường hô hấp.

Cỏ Xạ Hương chứa hoạt chất chính là các tinh dầu thơm như Thymol, Carvacrol và Eugenol, cả ba chất này đều thể hiện tính kháng khuẩn và tính kháng virus mạnh, chúng tác dụng theo các cơ chế khác nhau và có tính bổ trợ cho nhau. Ngoài ra Carvacrol và Eugenol còn có tính kháng viêm, chống sưng phù. Ngoài ra một vài nghiên cứu gần đây cho thấy Eugenol còn có khả năng ức chế tế bào ung thư.

4. Xin PGS cho biết cỏ Xạ Hương thường được trồng ở đâu, ở Việt Nam có thể tìm mua ở đâu và cây này có thể tự trồng trong vườn nhà hay không?

Cây Xạ hương thường mọc tự nhiên nhiều nhất ở Tây Âu và khu vực Địa Trung Hải. Ngoài ra hiện nay trên thế giới cũng có nhiều nơi trồng được cây này như Nam Phi, Trung Quốc và Ấn Độ. Cây thường ưa khí hậu ôn đới nắng nóng, khô, trên đất có độ thoát nước tốt. Ở nước ta cây này chưa được trồng rộng rãi, một phần là do cây ưa khi hậu ôn đới, ít mưa, trong khi ở Việt Nam có khí hậu nóng ẩm mưa nhiều. Việc trồng trong vườn là khá khó khăn, vấn đề di thực cây Xạ Hương để có thể trồng được ở Việt Nam cần nhiều công nghiên cứu.

5. Xin PGS chia sẻ cách sử dụng cỏ Xạ Hương sao cho đạt hiệu quả cao nhất cho trẻ em.

Cỏ Xạ Hương khi được dùng với các dược liệu khác như Húng Chanh, Bách Bộ, Tỳ Bà Diệp cho tác dụng cải thiện rõ rệt. Khi các vị thuốc này kết hợp, có tác dụng bổ trợ lẫn nhau, Bách Bộ và Tì Bà Diệp ngoài khả năng giảm ho, tiêu đờm còn có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể tiêu diệt các vi khuẩn và virus gây bệnh. Thêm nữa, tất cả các thảo dược này đều rất an toàn nên có thể yên tâm sử dụng cho trẻ nhỏ.

Xin cảm ơn PGS.TS. Nguyễn Duy Thuần.